Ở đời Nghị Tông năm 24 của vương triều Cao Ly(1170)với sự tranh giành quyền lực của võ thần, Cao Ly bước vào thời kỳ quan võ nắm quyền cai trị. Khác với gốm sứ Cao Ly của thế kỷ 12 dành cho giới văn sĩ quý tộc thưởng ngoạn là chủ yếu, với sự tinh tế theo đuổi kỹ thuật về nước men và tạo hình tinh xảo, đến thế kỷ 13 gốm sứ Cao Ly coi trọng và sáng tạo đối với kỹ nghệ trang trí thể hiện rõ sự yêu thích của tầng lớp quý tộc mới đối với cảm thụ thị giác về sự rực rỡ, trong đó mang tính tiêu biểu nhất là sứ xanh cẩn khảm. Sứ xanh Cao Ly được trang trí với kỹ thuật cẩn khảm gọi là 「sứ xanh cẩn khảm象嵌青瓷」,chữ「象嵌(상감)」chữ Hán trong tiếng Hàn cũng gọi là「相嵌」, còn có các tên gọi khác nữa như: 「象眼(상안)」、「填嵌(전감)」. Sự ứng dụng kỹ thuật cẩn khản thường dùng trong những vật kim loại có sự pha trộn giữa vàng và bạc hay ở đồ gỗ sơn có khảm vỏ ốc, còn ứng dụng trong đồ sứ thì chỉ có gốm sứ Cao Ly mới có.
Cẩn khảm là kỹ thuật độc đáo của sứ Cao Ly, tức là khi ruột sứ bằng đất chưa nung <sứ thai> còn mềm sẽ trạm khắc lên những hoa văn hay hình vẽ rõ nét rồi dựa vào hình vẽ trám vào đất sét trắng hoặc đất sét đỏ, chỉnh sửa bề mặt xong dùng nhiệt độ thấp nung cho thành hình trước rồi mới tráng men lên, lại nung với nhiệt độ cao để hoàn thành sản phẩm. Đất sét đỏ được nung trong môi trường nhiệt độ cao sẽ chuyển thành màu đen, dưới nền của màu men xanh, sự biến hoá đối lập của màu trắng đen và kỹ thuật trạm khắc với đường nét tự nhiên làm cho diện mạo càng thêm rõ ràng, mang lại hiệu quả của tính trang trí cực cao, cũng vẽ ra cảnh tượng tự nhiên giàu tính tầng cấp .
Chiếc ấm này có tạo hình với miệng ấm loe, thân ấm có kiểu dáng giống với kiểu lọ “Ngọc Hồ Xuân” <có miệng nhỏ và loe, cổ thắt vai phình, thân bầu> , đế tròn thấp, tay cầm bản to uốn cong, độ cao thấp hơn miệng ấm, đoạn trước của tay cầm nối liền với cổ ấm và có một mấu tròn, bụng ấm có vòi chảy đối xứng với tay cầm, thấp hơn so với đoạn trước của tay cầm, cao gần bằng cổ ấm.
Thân ấm chủ yếu được trang trí bằng cẩn khảm trắng điểm khuyết một phần cẩn khảm đen, vòi có tô vẽ hoa đơn giản, vành miệng đến cổ có hoa văn đường riềm và dải thực vật dạng cuộn, dùng hoa văn kẻ chỉ để phân cách, phần vai có hoa văn cánh sen đúp, dùng hoa văn kẻ chỉ để phân cách với hoa văn như ý(hoa văn hình tim), cánh hoa được trang trí hoa văn hình tròn rỗng tâm dạng chuỗi, bụng ấm có hai vòng tròn khai quang và vòng quanh có trang trí vòng tròn rỗng tâm dạng chuỗi , trong hình khai quang có cẩn hoa cúc cành và lá ở bên cạnh, từ trên nhìn xuống ở hai góc độ tô vẽ, màu đen trắng xen kẽ, hai bên khai quang đều có hoa cúc cành trên dưới đối với nhau, phần bụng cẩn khảm hoa văn cánh sen đúp, với trang trí vòng tròn rỗng tâm dạng chuỗi trong lòng cánh hoa và được phân cách bởi hoa văn kẻ chỉ. Sắc men màu xanh xám, phần chân và đáy đều không phủ men, thân ấm được trang trí chủng loại đa dạng, phân bố khắp thân ấm, rực rỡ và phức tạp.
Số người :2 |
---|